Người mẹ

Macxim Gorki (1868-1936) là nhà văn vĩ đại của giai cấp vô sản, là ngọn cờ đầu của văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa. Trong cuộc đời hoạt động văn học gần nửa thế kỷ, ông đã để lại một sự nghiệp chói lọi, một di sản sáng tác khổng lồ, niềm tự hào của nhân dân Nga và của cả loài người tiến bộ. Macxim Gorki sáng tác rất nhiều thể loại: Truyện ngắn, tiểu thuyết, chính kịch, lý luận, phê bình văn học…các sáng tác của ông đều gắn liền với phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và nông dân lao động nghèo khổ. Trong toàn bộ sự nghiệp sáng tác của ông, tác phẩm “Người mẹ” chiếm một ví trí hết sức quan trọng bởi nó là kết quả của quá trình kết tinh những giọt máu của con tim là những chất tinh tế của trí tuệ, đồng thời mang vào văn học Nga và văn học thế giới một luồng gió mới, một sinh khí mới làm cho người đương thời phải thay đổi những suy nghĩ của mình về con người, về cuộc đời, cách mạng, thúc đẩy mọi người hành động tiến lên nhịp bước vào thời đại anh hùng.

        Cuốn tiểu thuyết “Người mẹ” có giá trị như một công trình nghiên cứu xuất sắc về phong trào công nhân dưới sự lãnh đạo của Đảng, về đời sống công nhân ở nhà máy lớn, về cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư sản. Paven Vlaxôp tiêu biểu cho người chiến sĩ cách mạng vô sản, từ một thanh niên quằn quại, giày vò trong cuộc sống tối tăm đã tìm được đường đi và trở thành một người cách mạng kiên cường, một chiến sỹ cộng sản. Bà mẹ Pêlagâya Nilốpna nữ nhân vật chính là hiện thân của quá trình giác ngộ cách mạng trong nhân dân, từ một người đàn bà đau khổ và nhẫn nhục, một người vợ luôn sợ chồng, một người mẹ hiền từ, nhu nhược, hết lòng yêu thương con. Từ tình yêu với đứa con làm “chính trị chống nhà vua” dần dần từng bước bà có ý thức cách mạng và tham gia đấu tranh cách mạng một cách tự giác.

      “Người mẹ” bằng hình tượng nghệ thuật điêu luyện đã tham gia đắc lực vào cuộc đấu tranh tư tưởng của Đảng chống lại khuynh hướng tự phát trong phong trào công nhân. Lê Nin đánh giá cao sự cống hiến của “người mẹ”. Người nói “Đó là một cuốn sách rất cần, nhiều công nhân tham gia phong trào cách mạng một cách vô ý thức, tự phát và bây giờ đọc cuốn sách “người mẹ” là điều rất có ích đối với họ”. Cuốn tiểu thuyết đã được dịch, giới thiệu ở nhiều nước Âu, Mỹ và đã trở thành cuốn sách “gối đầu gường” của các chiến sỹ cách mạng, của anh em công nhân trên toàn thế giới cũng như của biết bao thanh niên Việt Nam thuộc thế hệ cách mạng – Kháng chiến chống Pháp.